Tại sao có 4 mùa trong năm? Thời gian bắt đầu và kết thúc

4 mùa trong năm bắt đầu và kết thúc vào tháng nào? Đây không phải là câu hỏi đơn giản vì khí hậu Việt Nam khá phức tạp. Trong khi miền Nam chỉ có hai mùa mưa và nắng, thì miền Bắc lại có đủ bốn mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông. Hãy cùng vnbaolut.net tìm hiểu câu trả lời cho thắc mắc này nhé!

4 mùa trong năm
4 mùa trong năm

Tại sao có 4 mùa trong năm?

Tại sao có 4 mùa trong năm? Mùa là khoảng thời gian trong năm với các điều kiện thời tiết và khí hậu đặc trưng. Nguyên nhân chủ yếu của hiện tượng này là Trái Đất nghiêng một góc so với mặt phẳng quỹ đạo của nó. Trong suốt năm, Trái Đất nghiêng về phía Mặt Trời theo từng bên, dẫn đến hiện tượng một bên nhận được nhiều ánh sáng hơn và bên kia nhận được ít ánh sáng hơn từ Mặt Trời. Kết quả là bán cầu nhận được nhiều ánh sáng hơn sẽ có nhiệt độ cao hơn, trong khi bán cầu còn lại sẽ có nhiệt độ thấp hơn.

Hai bán cầu của Trái Đất sẽ thay phiên nghiêng về phía Mặt Trời, tạo ra các thời kỳ với nhiệt độ khác nhau trong năm. Đây là nguyên nhân chính gây ra sự thay đổi mùa như chúng ta thường thấy.

Tại sao có 4 mùa trong năm?
Tại sao có 4 mùa trong năm?

Thời gian 4 mùa trong năm bắt đầu và kết thúc 

Sự phân chia mùa thường phụ thuộc vào đặc điểm khí hậu của từng khu vực. Tại các quốc gia vùng nhiệt đới, nơi có nhiệt độ cao quanh năm, thường chỉ có hai mùa chính: mùa khô và mùa mưa.

Ở Ai Cập, sự phân chia mùa dựa trên mức nước của sông Nile, bao gồm ba mùa chính: mùa lũ, mùa gieo trồng, và mùa thu hoạch.

Tại Việt Nam, 4 mùa trong năm được phân chia rõ ràng, đặc biệt ở miền Bắc. Dựa vào sự thay đổi của thời tiết, Việt Nam thường chia thành 4 mùa: Xuân (Tháng 1 – 3), Hạ (Tháng 4 – 6), Thu (Tháng 7 – 9), Đông (Tháng 10 – 12) theo lịch Dương.

Người nông dân thường dựa vào 4 Tiết khí chính để gọi mùa:

  • Tiết khí mùa Xuân (bắt đầu vào 5/2 Âm Lịch)
  • Tiết khí mùa Hạ (bắt đầu vào 7/5 Âm Lịch)
  • Tiết khí mùa Thu (bắt đầu vào 9/8 Âm Lịch)
  • Tiết khí mùa Đông (bắt đầu vào 8/11 Âm Lịch)

Thời gian bắt đầu và kết thúc của các tiết được xác định dựa trên vị trí của Mặt trời so với Trái Đất. Tiết mùa Xuân bắt đầu khi Mặt trời di chuyển từ vị trí 315 độ đến 30 độ. Tiết mùa Hạ bắt đầu khi Mặt trời ở vị trí 45 độ và kéo dài đến 120 độ. Tiết mùa Thu bắt đầu từ vị trí 135 độ và kết thúc khi Mặt trời đạt vị trí 210 độ. Tiết mùa Đông bắt đầu khi Mặt trời ở vị trí 225 độ và kết thúc ở vị trí 300 độ.

Thời gian 4 mùa trong năm bắt đầu và kết thúc 
Thời gian 4 mùa trong năm bắt đầu và kết thúc

Tính chất của 4 mùa trong năm

4 mùa trong năm đều có những đặc điểm thời tiết đặc trưng và mang lại những trải nghiệm riêng biệt.

Mùa xuân

  • Thời gian: Thường từ tháng 3 đến tháng 5.
  • Nhiệt độ: Ấm áp, nhiệt độ trung bình khoảng 15-20°C, tăng dần từ đầu mùa đến cuối mùa.
  • Độ ẩm: Cao, không khí thường ẩm ướt do lượng mưa tăng dần.
  • Lượng mưa: Mưa phùn và mưa nhỏ thường xuyên xảy ra, đặc biệt là ở miền Bắc (Hà Giang, Cao Bằng, Bắc Kạn, …) của Việt Nam.
  • Đặc điểm: Thực vật bắt đầu nảy mầm và phát triển, hoa nở rộ, không khí trong lành và dễ chịu.

Mùa hạ

  • Thời gian: Thường từ tháng 6 đến tháng 8.
  • Nhiệt độ: Nóng, nhiệt độ trung bình từ 25-35°C, có thể lên đến 40°C ở một số vùng.
  • Độ ẩm: Cao, độ ẩm cao kết hợp với nhiệt độ làm cho không khí trở nên oi bức.
  • Lượng mưa: Mưa rào và dông, lượng mưa lớn và tập trung vào chiều tối.
  • Đặc điểm: Nắng gắt, nhiều ngày nóng bức, dễ xảy ra hạn hán hoặc mưa bão, thiên tai như lũ lụt.
Mùa hạ
Mùa hạ

Mùa thu

  • Thời gian: Thường từ tháng 9 đến tháng 11.
  • Nhiệt độ: Mát mẻ, nhiệt độ trung bình từ 18-25°C.
  • Độ ẩm: Trung bình, không khí khô hơn so với mùa xuân và mùa hè.
  • Lượng mưa: Giảm dần, thời tiết khô ráo hơn, nhưng có thể có mưa phùn vào đầu mùa.
  • Đặc điểm: Không khí dễ chịu, mát mẻ, lá cây chuyển màu vàng, đỏ, không khí trong lành và dịu nhẹ.

Mùa đông

  • Thời gian: Thường từ tháng 12 đến tháng 2.
  • Nhiệt độ: Lạnh, nhiệt độ trung bình từ 5-15°C ở miền Bắc, còn ở miền Nam thường ấm áp hơn (khoảng 20-25°C).
  • Độ ẩm: Thấp hơn các mùa khác, không khí khô và lạnh.
  • Lượng mưa: Ít mưa, nhưng có thể có mưa phùn nhẹ ở một số vùng.
  • Đặc điểm: Thực vật ít phát triển, cây cối trơ trụi, nhiều nơi có sương giá hoặc tuyết (ở các vùng núi cao). Miền Bắc Việt Nam trải qua mùa đông lạnh, trong khi miền Nam vẫn duy trì khí hậu ấm áp hơn.
Tính chất của 4 mùa trong năm
Tính chất của 4 mùa trong năm

So sánh 4 mùa trong năm ở Việt Nam và thế giới 

Mặc dù cả Việt Nam và các quốc gia khác trên thế giới đều trải qua 4 mùa trong năm. Nhưng sự khác biệt về vị trí địa lý, khí hậu và độ nghiêng của Trái Đất làm cho đặc điểm thời tiết của mỗi mùa tại từng quốc gia không giống nhau. 

Mùa Xuân:

  • Việt Nam: Mùa xuân ở Việt Nam, đặc biệt là ở miền Bắc, thường có thời tiết ấm áp, nhiều mưa phùn và độ ẩm cao. Thời gian kéo dài từ tháng 1 đến tháng 3. Đây là mùa của sự sinh sôi, nảy nở, cây cối đâm chồi, nở hoa.
  • Thế giới: Ở các nước ôn đới, mùa xuân cũng là thời gian cho sự tái sinh sau mùa đông lạnh giá, với nhiệt độ ấm dần lên. Tuy nhiên, ở các vùng lạnh hơn, mùa xuân có thể bắt đầu muộn hơn, từ tháng 3 đến tháng 5, với sự khác biệt rõ rệt về độ ẩm và lượng mưa so với Việt Nam.

Mùa Hạ (Mùa hè):

  • Việt Nam: Mùa hè ở Việt Nam kéo dài từ tháng 4 đến tháng 6, đặc trưng bởi thời tiết nóng bức, nhiệt độ cao, độ ẩm cao và nhiều mưa rào. Miền Nam có mùa mưa kéo dài trong thời gian này, trong khi miền Bắc nóng ẩm với các cơn mưa dông.
  • Thế giới: Ở các nước ôn đới, mùa hè kéo dài từ tháng 6 đến tháng 8, với nhiệt độ cao nhất trong năm. Tuy nhiên, so với Việt Nam, mùa hè ở các nước này thường ít mưa hơn, với thời tiết khô ráo hơn. Ở một số nơi như vùng Địa Trung Hải, mùa hè có thể rất khô hạn.
So sánh 4 mùa trong năm ở Việt Nam và thế giới 
So sánh 4 mùa trong năm ở Việt Nam và thế giới

Mùa Thu:

  • Việt Nam: Mùa thu ở Việt Nam, nhất là ở miền Bắc, diễn ra từ tháng 7 đến tháng 9, với không khí mát mẻ, khô ráo, và lá cây chuyển màu. Mùa thu ở miền Bắc rất nổi tiếng với khí hậu dễ chịu, nhưng miền Nam không có mùa thu rõ rệt như miền Bắc.
  • Thế giới: Ở các nước ôn đới, mùa thu diễn ra từ tháng 9 đến tháng 11, với lá cây chuyển sang màu vàng, đỏ, nâu trước khi rụng. Thời tiết dần trở nên lạnh hơn khi chuẩn bị cho mùa đông. Ở nhiều nơi, mùa thu cũng là mùa thu hoạch, đặc biệt trong nông nghiệp.

Mùa Đông:

  • Việt Nam: Mùa đông ở Việt Nam diễn ra từ tháng 10 đến tháng 12, với nhiệt độ thấp hơn nhiều, đặc biệt ở miền Bắc. Ở miền Bắc, trời lạnh, khô và có thể có sương giá ở vùng núi. Trong khi đó, miền Nam vẫn duy trì khí hậu ấm áp và không có mùa đông lạnh như miền Bắc.
  • Thế giới: Ở các nước ôn đới và hàn đới, mùa đông kéo dài từ tháng 12 đến tháng 2, với nhiệt độ rất thấp, nhiều nơi có tuyết rơi và băng giá. Các nước này trải qua mùa đông khắc nghiệt hơn nhiều so với Việt Nam, với những tháng ngày lạnh giá và ít ánh sáng mặt trời.

Kết luận

Sự tồn tại của 4 mùa trong năm là kết quả trực tiếp từ việc Trái Đất nghiêng một góc so với mặt phẳng quỹ đạo của nó và chuyển động quay quanh Mặt Trời. Mỗi mùa mang đến những trải nghiệm độc đáo và ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống hàng ngày, nông nghiệp, và sinh hoạt của con người. Việc hiểu rõ về đặc điểm của từng mùa không chỉ giúp chúng ta thích ứng với thời tiết mà còn góp phần bảo vệ môi trường và tận dụng tốt hơn các nguồn tài nguyên thiên nhiên. Hãy tiếp tục truy cập Vnbaolut để khám phá những thông tin hữu ích.